Tại sao AI không thể dự đoán giá Bitcoin

Như các bạn đã biết hàng trăm năm qua, chúng ta có thể dự báo thời tiết thông qua các hệ thống khá là đơn giản do con người tạo ra, thậm chí có thể dự đoán được thời tiết dựa theo kinh nghiệm lâu năm của các cụ, từ thời Gia Cát Lượng cũng đã làm được rồi. Gần đây chúng ta có các hệ thống AI (trí tuệ nhân tạo) có thể dự báo rất chính xác theo thời gian thực thời tiết diễn biến như thế nào và đưa ra cảnh báo cho con người.

Tại sao AI không thể dự đoán giá Bitcoin

Vậy, tại sao chưa có hệ thống AI nào đủ tốt để có thể dự báo được giá của BTC (bitcoin) hay các hệ thống tài chính khác như giá chứng khoán, hệ thống tài chính, giá bất động sản…chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu và phân tích xem câu chuyện này như thế nào?

Dự báo thời tiết và dự báo giá Bitcoin, chứng khoán, hay bất động sản có sự khác biệt cơ bản về bản chất, dữ liệu và cách hoạt động của các hệ thống liên quan:

1. Bản chất của hệ thống

• Thời tiết: Thời tiết là một hệ thống vật lý có quy luật, tuân theo các nguyên tắc của khí động học, vật lý và hóa học. Các mô hình dự báo thời tiết sử dụng dữ liệu như nhiệt độ, áp suất khí quyển, độ ẩm và gió để dự đoán xu hướng. Mặc dù có tính hỗn loạn (chaos theory), thời tiết vẫn tuân theo các quy luật tự nhiên.
• Giá Bitcoin, chứng khoán, bất động sản: Các hệ thống này chịu ảnh hưởng bởi tâm lý con người, các sự kiện bất ngờ (ví dụ: chính trị, kinh tế, tin tức), và các yếu tố xã hội. Chúng không có quy luật cụ thể hoặc dễ dự đoán như thời tiết.

2. Dữ liệu và độ phức tạp

• Dữ liệu thời tiết: Dữ liệu được thu thập bởi các vệ tinh, trạm khí tượng và cảm biến với độ chính xác cao. Các mô hình thời tiết hiện đại như ECMWF hay GFS có khả năng xử lý hàng triệu điểm dữ liệu để đưa ra dự đoán.
• Dữ liệu giá tài chính: Giá Bitcoin, chứng khoán hay bất động sản thường bị ảnh hưởng bởi tin tức, chính sách, hành vi thị trường, và các yếu tố khó đo lường khác (ví dụ: lòng tham, sự sợ hãi). Dữ liệu tài chính không chỉ khó thu thập đầy đủ mà còn có tính ngẫu nhiên cao.

3. Tính hỗn loạn và ngẫu nhiên

• Thời tiết: Có tính hỗn loạn nhưng quy luật của nó có thể được mô phỏng bằng các phương trình vật lý phức tạp.
• Giá tài chính: Chịu ảnh hưởng lớn từ con người, nên mang tính ngẫu nhiên và không thể dự đoán chính xác. Ví dụ, một dòng tweet của Elon Musk cũng có thể làm thay đổi giá Bitcoin một cách không thể lường trước.

4. Thời gian và quy mô

• Thời tiết: Có thể dự báo ngắn hạn (1-10 ngày) với độ chính xác cao nhờ vào các công nghệ mô phỏng mạnh mẽ.
• Giá tài chính: Rất khó dự đoán chính xác ngay cả trong ngắn hạn vì nó chịu ảnh hưởng từ các quyết định tức thời và sự kiện bất ngờ.

5. Công cụ hỗ trợ dự đoán

• Thời tiết: Dùng các siêu máy tính và mô hình đã được kiểm chứng qua hàng thập kỷ.
• Tài chính: Dùng các thuật toán AI và machine learning, nhưng những thuật toán này chỉ dựa trên dữ liệu quá khứ, không thể nắm bắt được các yếu tố tâm lý và sự kiện không đoán trước.

Như vậy chúng ta có thể hình dung được bức tranh như sau:

Dự báo thời tiết tương đối chính xác vì nó là một hệ thống dựa trên quy luật tự nhiên, gần như là con người và các yếu tố khác không tác động thay đổi được nó => có thể mô phỏng và tính toán. Trong khi đó, giá Bitcoin, chứng khoán và bất động sản là các hệ thống phức tạp, chịu tác động lớn từ yếu tố con người và các biến cố không đoán trước, khiến việc dự đoán trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Như vậy, các hệ thống AI dù có tinh vi tài giỏi hay siêu cao đến đâu thì đối với các hệ thống mà có các yếu tố ngoại cảnh, con người có thể tác động làm thay đổi bản chất của nó thì AI cũng không thể dự đoán hay phân tích được, thậm chí các kết quả dự đoán của AI có thể làm sai lệch hoàn toàn so với thực tế.

Vậy nên các bạn đừng nghĩ AI là cái gì đó khủng khiếp, thần thánh, là chìa khóa vạn năng cho mọi công việc, có thể thay thế cho con người nhé => Hoàn toàn không phải như vậy nhé, con người tới hiện tại vẫn là trung tâm, AI là hệ thống do con người tạo ra và hỗ trợ con người trong công việc và cuộc sống.

Tác giả: duongnguyen